• W 2022 r. rosły przychody firm, ale jednocześnie koszty, co przełożyło się na spadek rentowności w większości branż. Prawie 75 proc. badanych przez Polski Instytut Ekonomiczny firm deklaruje, że w zeszłym roku podniosło ceny swoich produktów i usług, przede wszystkim z powodu rosnących cen energii, surowców i kosztów pracy. Tylko 48 proc. przedsiębiorców, którzy podnieśli ceny zadeklarowało jednoczesny wzrost marży, ale ponad 80 proc. firm, które podniosły marże wskazało na wzrost cen jako czynnik, które je kształtował. 40 proc. wszystkich badanych przedsiębiorstw podniosła marże w 2022 r., a co trzecia zapowiedziała podwyżkę również w 2023. Jednocześnie co piąta firma obniżyła marżę w 2022 r., a 14 proc. zapowiedziało, że zrobi to w 2023 r. Jedna trzecia firm, które podniosły marże wskazała, że decyzja ta przełożyła się na wzrost sprzedaży, zwiększenie budżetu wynagrodzeń oraz poprawę rentowności. Przedsiębiorstwa, które obniżyły marże zauważyły zarówno pozytywny, jak i negatywny skutki tej decyzji (wzrost wielkości i wartości sprzedaży, ale również spadek rentowności i poziomu nakładów inwestycyjnych) - wynika z Raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Marże w polskich przedsiębiorstwach w 2022 r.”

    W 2022 r. 74 proc. przedsiębiorców podniosło ceny, a 40 proc. podniosło marże
  • Wzrost wartości sprzedaży przyniósł lekką poprawę nastrojów wśród przedsiębiorców, dzięki czemu Miesięczny Indeks Koniunktury wzrósł w czerwcu m/m o 0,4 pkt. do poziomu 96,0 pkt., po spadku w poprzednim miesiącu o 0,8 pkt. Nadal jednak wskaźnik ten pozostaje niższy o 1,4 pkt. w porównaniu do najwyższej wartości MIK w tegorocznym odczycie, odnotowanej w styczniu (97,4 pkt.). Od sierpnia 2022 r. wartość MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100,0), co oznacza przewagę nastrojów negatywnych, odzwierciedlających obawy przedsiębiorców związane z wysokimi kosztami pracy. Wartość obecnego MIK jest o 9,0 pkt. niższa niż ubiegłoroczny odczyt czerwcowy (105,0 pkt.).

    MIK: Rosnące koszty pracownicze główną barierą w działalności firm
  • Dla połowy przedsiębiorstw rosnące ceny energii, paliw i surowców energetycznych są barierami silnie utrudniającymi funkcjonowanie. 65 proc. firm w odpowiedzi na kryzys energetyczny podniosło ceny swoich produktów i usług. W krótkim terminie przedsiębiorstwa reagują na wysokie ceny energii ograniczeniem produkcji albo przerzuceniem kosztów na końcowe ceny swoich towarów. Dopiero długofalowe podwyżki są motywacją do podjęcia działań inwestycyjnych. 39 proc. firm zrealizowało lub planuje inwestycje służące ograniczeniu kosztów nośników energii – wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Reakcje biznesu na szok energetyczny”.

    65 proc. firm w wyniku kryzysu energetycznego podniosło ceny
  • Miesięczny Indeks Koniunktury wzrósł m/m o 0,4 pkt. do poziomu 94,1 pkt., ale spadł względem stycznia br. o 3,3 pkt. Od sierpnia 2022 r. MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100,0) oznaczającego przewagę nastrojów negatywnych przedsiębiorców. Widać też spadek (o 8,3 pkt.) w porównaniu z ubiegłorocznym odczytem marcowym (102,4 pkt.), który oznaczał pozytywną ocenę koniunktury w polskiej gospodarce. Wartości MIK utrzymujące się poniżej poziomu neutralnego w ostatnich ośmiu miesiącach odzwierciedlają obawy przedsiębiorców związane z niepewnością warunków gospodarczych, inflacją i rosnącymi kosztami działalności gospodarczej. Pomimo niepewności sytuacji gospodarczej przedsiębiorcy starają się wspierać pracowników w czasach wysokiej inflacji poprzez podwyżki pensji lub płatną pracę w formie nadgodzin.

    MIK: Marcowy odczyt wskazuje na kontynuację nastrojów negatywnych w firmach
  • Ponad 80 proc. przedsiębiorców przyznało, że wojna wpłynęła na wzrost cen dóbr zaopatrzeniowo-inwestycyjnych, wyższe koszty działalności i wzrost ryzyka biznesowego. Prawie połowa polskich firm (45 proc.) wskazała, że wojna miała silny wpływ na podniesienie cen produktów lub usług oferowanych przez przedsiębiorstwa. Polski Instytut Ekonomiczny w raporcie „Wpływ wojny w Ukrainie na działalność polskich firm” przeanalizował w jakim stopniu wojna zmieniała funkcjonowanie polskich przedsiębiorców, biorąc pod uwagę ich wielkość oraz reprezentowaną branżę.

    Ponad 80 proc. firm w Polsce odczuło wpływ wojny na kluczowe obszary działalności
  • Miesięczny Indeks Koniunktury spadł o 3,7 pkt. m/m do poziomu 93,7 pkt. Lutowy odczyt podobnie jak siedem poprzednich, jest poniżej poziomu neutralnego (100,0) oznaczającego przewagę nastrojów negatywnych. Przedsiębiorstwa nadal funkcjonują w niezbyt sprzyjających  warunkach rynkowych, charakteryzujących się niepewnością gospodarczą i wysoką inflacją oraz słabnącym popytem konsumentów. Lutowy odczyt jest o 4,0 pkt. wyższy niż najniższa wartość MIK odnotowana w listopadzie 2022 r. (89,7 pkt.) i tylko o 0,7 pkt przewyższa poziom z lutego 2022 r., kiedy nastąpiła agresja Rosji na Ukrainę.

    MIK: Słabsze nastroje firm w lutym wynikają głównie ze spadku wartości sprzedaży
  • Miesięczny Indeks Koniunktury Polskiego Instytutu Ekonomicznego i Banku Gospodarstwa Krajowego wzrósł do poziomu 97,4 pkt. tj. o 3,0 pkt. w porównaniu z grudniem i 7,7 pkt. w porównaniu z listopadem ubiegłego roku. Nadal jednak, styczeń jest szóstym kolejnym miesiącem, w którym odczyt MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100,0). To wyraz odczuwanej przez przedsiębiorców niepewności warunków gospodarczych dla prowadzenia biznesu. Styczniowy MIK jest niższy o 12,6 pkt. niż ubiegłoroczny odczyt w styczniu, w którym jego wartość (110,0 pkt.) była powyżej poziomu neutralnego, co oznaczało przewagę nastrojów pozytywnych. Przewaga pozytywnych ocen przedsiębiorców w styczniu dotyczyła jedynie dwóch komponentu, tj. wynagrodzeniach i płynności finansowej. W pozostałych pięciu komponentach (wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, moce produkcyjne, inwestycje) wartości MIK są poniżej poziomu neutralnego.

    MIK: W nowym roku nadal przeważają w firmach nastroje negatywne
  • Od początku inwazji Rosji na Ukrainę ponad 1 mln uchodźców znalazło schronienie w Polsce. Ma to swoje odzwierciedlenie w tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych w Polsce. Między styczniem a wrześniem 2022 r. powstało 3,6 tys. spółek z kapitałem ukraińskim oraz 10,2 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych założonych przez obywateli Ukrainy. 75 proc. badanych firm otworzyło działalność w Polsce, żeby pozyskać środki dla siebie i rodziny. Jednocześnie 66 proc. z nich deklaruje kontynuację działalności w Polsce niezależnie od sytuacji w Ukrainie. To wnioski płynące z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Ukraińskie firmy w Polsce po wybuchu wojny w 2022 r.”.

    Od stycznia do września 2022 r. w Polsce powstało blisko 14 tys. ukraińskich firm
  • Średnie firmy w Polsce stanowią 0,6 proc. wszystkich przedsiębiorstw i 21 proc. firm z sektora małych, średnich i dużych przedsiębiorstw (MSDP). Zatrudniają 27 proc. wszystkich pracujących w przedsiębiorstwach niefinansowych w tym sektorze oraz wytwarzają 10,2 proc. polskiego PKB. Problemem średnich firm w Polsce jest niższa produktywność i innowacyjność w porównaniu do średniego poziomu unijnego, a także niskie nakłady na B+R. Przeciętna polska firma średnia ma blisko dwa razy mniejszą produktywność pracy niż przeciętna firma unijna. Głównymi cechami odróżniającymi średnie firmy od przedsiębiorstw pozostałych kategorii wielkości są większa odporność na zmiany w otoczeniu niż w firmach małych oraz większa elastyczność działania niż w firmach dużych. Ponadto średnie firmy charakteryzuje stosunkowo dobra kondycja finansowa – wynika z raportu PIE „Pułapka średniego biznesu”.

    Średnie firmy dobrze adaptują się do zmieniającej się rzeczywistości, ale podejmują zbyt mało działań rozwojowych
  • Polski Instytut Ekonomiczny porównał nastroje i reakcje przedsiębiorców z trzech momentów będących szokami zewnętrznymi dla firm: początku pandemii COVID-19 w 2020 r., jej szczytu z kwietnia 2021 r. oraz krótko po inwazji Rosji i Białorusi na Ukrainę. Okazuje się, że początek pandemii był wyjątkowym szokiem dla polskich przedsiębiorstw, wskaźnik nastrojów osiągnął wówczas bardzo niski poziom 52,2 pkt., co oznacza znaczną przewagę nastrojów negatywnych nad pozytywnymi. Tak widocznego pogorszenia nastrojów nie było rok później, mimo dużej liczby zachorowań i surowych restrykcji covidowych. Podobnie, wyraźnego szoku nie przyniosła rosyjska inwazja na Ukrainę. Jednak wybuch wojny za wschodnią granicą sprawił, że niepewność sytuacji gospodarczej znowu była wskazywana jako najważniejsza bariera działalności gospodarczej - wynika z raportu PIE „Szok pandemiczny, szok wojenny, czyli jak firmy reagują na kryzysy”.

    Wojna nie była dla firm tak dużym szokiem jak lockdown, ale niepewność jest dziś wciąż największą barierą dla biznesu
  • Jak wynika z najnowszego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego, największy wpływ na rozwój rynku pracy w perspektywie do 2035 r. będą miały czynniki technologiczne (średnia arytmetyczna 5,83) oraz polityczne (5,48). Nieco niższą ocenę (5,32) otrzymały czynniki prawne oraz czynniki ekonomiczne (5,13), a najniższą średnią ocenę w odniesieniu do wpływu danej grupy czynników na rynek pracy w przyszłości – czynniki ekologiczne (4,84), wartości (5,07) oraz czynniki społeczne (5,09). Z kolei wśród czynników najtrudniejszych do przewidzenia znalazły się polityczne (3,93) oraz prawne (3,80). Za nieco mniej niepewne w kontekście rozwoju rynku pracy w perspektywie do 2035 r. uznano czynniki społeczne (3,71) oraz ekonomiczne (3,70). Siłami napędowymi rynku pracy w perspektywie do 2035 r. będą poziom wirtualizacji rynku pracy oraz zdolność do pracy w rozproszonych zespołach. W oparciu o te czynniki sformułowano 4 scenariusze rozwoju rynku pracy oraz profile pracowników o pożądanych kompetencjach, które znalazły się w raporcie PIE „Foresight kompetencji przyszłości”.

    Wirtualizacja rynku oraz praca w rozproszonych zespołach to najważniejsze obszary dla rozwoju rynku pracy
  • Z przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny badania wynika, że aż 72 proc. firm nie inwestowało w kapitał ludzki w 2021 r. i nie planuje takiego przedsięwzięcia w 2022 r. Jednocześnie, aż 91 proc. spośród przebadanych przez nas firm wskazała, że trudności w pozyskiwaniu pracowników o odpowiednich kompetencjach stanowią barierę w ich działalności. Na niewystarczający poziom kompetencji specjalistycznych wskazało 45 proc. firm. 48 proc. pracodawców za deficytową kompetencję uważa kreatywność, a 41 proc. współpracę z innymi polegającą na łatwości realizowania zadań w ramach pracy grupowej. Za najważniejszą kompetencję przyszłości badani uznali umiejętność działania w sytuacji niepewności – wynika z raportu PIE „Kompetencje pracowników dziś i jutro”.

    9 na 10 polskich firm ma trudności w pozyskaniu pracowników o odpowiednich kompetencjach
  • Unia Europejska zredukuje wielkość emisji CO2 o 55 proc. w stosunku do poziomu z 1990 r., ale stanie się to najwcześniej w 2032 r.

    Przynajmniej 10 krajów osiągnie neutralność klimatyczną do 2045 r.
  • 93 proc. pytanych przez Polski Instytut Ekonomiczny ekspertów z zakresu energetyki i klimatu jest zdania, że odejście od wydobycia węgla kamiennego i brunatnego ma kluczowe znaczenie dla transformacji energetycznej w Polsce.

    Węgiel zniknie z miksu energetycznego Polski szybciej niż nam się teraz wydaje
  • Z rozwiązań dostępnych w ramach rządowej Tarczy Antykryzysowej skorzystało 86 proc. przedsiębiorców. Za pośrednictwem PFR, BGK, ZUS, MRPiT oraz ARP rozdysponowano łącznie prawie 163 mld zł.

    86 proc. polskich firm skorzystało z Tarczy Antykryzysowej
  • Pandemia osłabiła polskie ośrodki miejskie, ale jednocześnie wyzwoliła w nich chęć do inwestycji. W 79 proc. spośród 522 przebadanych miast pogorszyła się sytuacja finansowa. W 80 proc. ośrodków gorzej funkcjonują ośrodki kultury, a w niemal ¾ – ośrodki sportu i rekreacji.

    Połowa polskich miast zainwestuje w usługi cyfrowe dla mieszkańców
  • Jak będzie wyglądać polska gospodarka w latach 30-tych XXI wieku? Polski Instytut Ekonomiczny zapytał ekspertów o opinie na temat rozwoju jej poszczególnych obszarów.

    Pandemia przyspieszy zieloną transformację energetyki
  • Na początku kwietnia 18 proc badanych przedsiębiorstw nie miało płynności finansowej, a tylko 26 proc. firm oceniało, że dostępne środki finansowe pozwolą im na funkcjonowanie na rynku powyżej 3 miesięcy.

    Polska gospodarka na kwarantannie. Najgorszym momentem dla przedsiębiorstw był koniec kwietnia
  • Pandemia koronawirusa zmusiła 70 proc. polskich firm do zwrócenia się w kierunku nowoczesnych form komunikacji z klientami, a 10 proc. dużych firm wdrożyło systemy do zarządzania pracą zdalną (nie korzystając z nich wcześniej) – wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Nowoczesne technologie w przedsiębiorstwach przed, w trakcie i po pandemii COVID-19”.

    Ponad 90 proc. polskich firm wykorzystało nowoczesne technologie w trakcie pandemii
  • Aż 74 proc. małych miast odczuło pogorszenie swojej sytuacji finansowej z powodu pandemii koronawirusa – wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

    Pandemia COVID-19 barierą w rozwoju małych miast
  • Do 2030 r. ze spalania na terenie polskich miast mogą zostać wyeliminowane paliwa stałe, a już rok później udział źródeł odnawialnych w zużyciu energii€finalnej może przekroczyć w Polsce 30 proc. (obecnie jest to ok. 11 proc.). W 2037 r. siła nabywcza wynagrodzeń w Polsce mogłaby osiągnąć poziom średniej unijnej, a już pięć lat wcześniej nasz kraj byłby w stanie skutecznie walczyć z cyberzagrożeniami.

    Przyszłość Polski w 2035 r. z perspektywy 2019 r.
  • W małych i średnich miastach mieszka około 40 proc. Polaków. Polski Instytut Ekonomiczny opracował dla nich scenariusze rozwoju w ramach raportów „Scenariusze rozwoju małych i średnich miast”.

    Jak powinny wyglądać polskie miasta w 2035 r.?
  • Straty wynikające z unikania płacenia podatków oraz transferowania zysków do rajów podatkowych sięgają w Europie nawet 900 miliardów euro.

    Wyzwania dla nowej KE: Jak odzyskać 900 miliardów euro i wzmocnić wiarę w UE?