Litwa, Luksemburg, Holandia i Polska to kraje, które gospodarczo najmniej ucierpiały na skutkach kryzysu COVID-19
Opublikowano: 12/01/2021
W 2020 r. kryzys najbardziej uderzył w południe Europy. Stworzony przez Polski Instytut Ekonomiczny wskaźnik Economic Forecast Index (EFI) pokazuje, że Grecja, Hiszpania i Chorwacja najbardziej ucierpiały gospodarczo wśród krajów UE.
W I fali pandemii kraje OECD ochroniły nawet 50 mln miejsc pracy, co m.in. przełożyło się na wzrost zadłużenia krajów rozwiniętych o 20 punktów procentowych. To główne wnioski z najnowszego raportu PIE „Pandenomics 2.0. Jak kraje Europy poradziły sobie z drugą falą pandemii, recesją gospodarczą i jakie scenariusze czekają nas w 2021 r.”
Ze względu na specyfikę pandemii bieżące porównanie aktualnej sytuacji w poszczególnych krajach wymaga bieżącej aktualizacji. W tym celu PIE opracował drugą edycję raportu Pandenomics, będącą próbą bilansu sytuacji ekonomicznej
i epidemiologicznej w krajach Europy w 2020 roku.
W ramach analizy skupień eksperci PIE wyłonili cztery grupy krajów o podobnej charakterystyce epidemicznej i porównywalnych danych pod względem zachorowalności, śmiertelności i skali wprowadzonych ograniczeń:
- Grupa 1 – „kraje najmocniej dotknięte i zablokowane pandemią” obejmuje 7 krajów: Belgię, Francję, Irlandię, Włochy, Portugalię i Hiszpanię oraz Zjednoczone Królestwo, w których odnotowano najwięcej przypadków zachorowalności i śmiertelności podczas I fali pandemii. Podczas II fali wskaźniki te były średnie w porównaniu z innymi grupami krajów, jednak poziom ograniczeń gospodarczych był stosunkowo wysoki przez cały kryzys.
- Grupa 2 – „kraje z pogarszającą się sytuacją ” składa się z 15 krajów: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Niemiec, Grecji, Węgier, Litwy, Malty, Holandii, Polski, Rumunii, Słowacji i Słowenii. Miały one najniższą zachorowalność i śmiertelność podczas I fali, ze średnimi ograniczeniami w porównaniu z innymi grupami krajów. Kraje te jednak znacznie bardziej ucierpiały podczas II fali pandemii, przy wysokich poziomach zachorowalności i śmiertelności i stosunkowo umiarkowanych ograniczeniach rządowych.
- Grupa 3 – „Szczęśliwi przegrani” – składa się z 4 krajów: Danii, Estonii, Finlandii i Łotwy. Miały one najmniej zarejestrowanych przypadków i stosunkowo niską śmiertelność zarówno podczas I, jak i II fali pandemii.
- Grupa 4 – „Odstający duet” – Szwecja i Luksemburg.
Ekonomiczne konsekwencje walki z pandemią
Aby precyzyjnie ocenić spowolnienie gospodarcze w krajach UE27 i Wielkiej Brytanii, PIE opracował nowy wskaźnik – Economic Forecast Index (EFI). Łączy on prognozy PKB, stopy bezrobocia, deficytu i długu publicznego, a także importu i eksportu. Zidentyfikowanych powyżej sześć zmiennych wykorzystano do stworzenia rankingów krajów europejskich na podstawie: prognoz rozwoju gospodarczego na 2020 rok wydanych przed pandemią oraz w czasie pandemii jesienią 2020 roku.
Ranking krajów według indeksu Economic Forecast Index (EFI)
Rok 2020 stanie się punktem odniesienia w historii globalnej gospodarki. Kryzys wywołany pandemią COVID19 oznacza największe od dekad uderzenie w gospodarki zarówno rozwinięte, jak i te na dorobku. Z naszych analiz wynika, że kraje najbardziej dotknięte pandemią pod względem zachorowalności i zgonów i najsilniej zamykające gospodarki w największym stopniu ucierpiały na obecnym kryzysie. Z kolei kraje, które relatywnie dobrze radziły sobie z pierwszą falą lub miały mniejsze restrykcje, te wypadają lepiej w ostatecznych zestawieniach” – powiedział Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora PIE.
Wyniki gospodarcze na tle śmiertelności w wyniku COVID19 (na 1 mln mieszkańców)
Jakie scenariusze szykuje 2021 rok?
Sytuacja epidemiczna w 2020 była bezpośrednio powiązana z aktywnością gospodarczą i wpływała na odczyty ekonomiczne. Myśląc więc o prognozach i perspektywach na 2021 rok, we wszelkich analizach kluczową rolę odgrywa dalszy rozwój pandemii. Według nas sytuacja może się rozwinąć w trzech możliwych kierunkach. Dla Polski na ten rok zakładamy realizację scenariusza realistycznego, którego spełnienie umożliwiłoby osiągnięcie wzrostu PKB na poziomie 4,2% – powiedział Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora PIE.
W scenariuszu optymistycznym zagadają, że pandemia zostanie opanowana w pierwszej połowie 2021 r. Szczepionki zostaną zatwierdzone odpowiedzialne za to agencje pod koniec 2020 lub na początku 2021 roku. Faza wdrażania jest przygotowywana i implementowana bez znaczących zakłóceń, a większość ludzi na całym świecie chce się zaszczepić. W rezultacie szybkie szczepienia rozpoczynają się na początku 2021 r., a do połowy 2021 r. szczepi się większość grup szczególnie wrażliwych. W konsekwencji liczba przypadków COVID-19, które wymagają intensywnej terapii, znacznie spada, a po lecie 2021 r. nie są już potrzebne obostrzenia.
Scenariusz realistyczny zakłada, że pandemia zostanie opanowana w drugiej połowie 2021 r. W niektórych przypadkach procedury regulacyjne odnośnie szczepionek ulegają wydłużeniu, co oznacza, że nie wszyscy producenci są w stanie wyprodukować tyle dawek, ile oczekiwano pod koniec 2020 r. Faza wdrażania szczepień jest spowolniona przeszkodami logistycznymi i organizacyjnymi. Znaczna grupa ludzi nie chce się szczepić. Obostrzenia są kontynuowane do jesieni 2021 r.
Z kolei w scenariuszu pesymistycznym pandemia zostanie opanowana w 2022 r. Masowe wprowadzenie szczepień będzie opóźnione (np. z powodu braków w badaniach klinicznych lub z powodu pojawiających się wątpliwości odnośnie ich bezpieczeństwa). W rezultacie sezonowe szczyty zachorowań obserwowane są nie tylko w 2021 r., ale także w 2022 r. Obostrzenia i blokady są kontynuowane również w 2022 r.
Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank gospodarczy, którego historia sięga 1928 roku. Obszary badawcze Polskiego Instytutu Ekonomicznego to przede wszystkim handel zagraniczny, makroekonomia, energetyka i gospodarka cyfrowa oraz analizy strategiczne dotyczące kluczowych obszarów życia społecznego i publicznego Polski. Instytut zajmuje się dostarczaniem analiz i ekspertyz do realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, a także popularyzacją polskich badań naukowych z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych w kraju oraz za granicą.
Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl
Kategoria:
