Opublikowano: 11/06/2025

W czerwcu MIK spadł m/m o 0,9 pkt. do poziomu 97,7 pkt. i podobnie jak w poprzednim miesiącu jest poniżej poziomu neutralnego (100,0 pkt.), co oznacza przewagę nastrojów negatywnych nad pozytywnymi wśród przedsiębiorców. Bieżąca wartość MIK jest o 5,2 pkt. niższa niż najwyższe tegoroczne wartości MIK odnotowane w lutym i kwietniu (102,9 pkt.) i tylko o 1,8 pkt. niższa niż ubiegłoroczny odczyt czerwcowy (99,5 pkt.), który również odzwierciedlał przewagę nastrojów negatywnych. Warto jednak odnotować duży wzrost inwestycji, które po raz pierwszy w historii badania (tj. od początku 2021 r.) przekroczyły poziom neutralny.

O czerwcowej wartości MIK poniżej poziomu neutralnego (100,0 pkt.) zadecydowała przewaga ocen negatywnych czterech spośród siedmiu komponentów: wartości sprzedaży, nowych zamówień, zatrudnienia i mocy produkcyjnych. Natomiast poprawiły się m/m wyniki dotyczące komponentów: inwestycje w aktywa materialne i niematerialne, nowe zamówienia i wynagrodzenia.

Znacząco wzrosły inwestycje

W czerwcowym odczycie wśród siedmiu obserwowanych komponentów MIK odsezonowane wartości trzech (płynność finansowa, wynagrodzenia, inwestycje) są powyżej poziomu neutralnego. Zwraca uwagę komponent inwestycje, którego wartość wzrosła do 102,6 pkt. (to najwyższy wzrost m/m spośród wszystkich komponentów) i po raz pierwszy w historii badania przekroczyła poziom neutralny (100,0 pkt.). Zadecydowały o tym duże firmy, z których większość zadeklarowała poniesienie wydatków na inwestycje w okresie marzec-maj br.

Płynność finansowa spadła m/m o 7,7 pkt. do poziomu 119,6 pkt., ale nadal pozostaje powyżej poziomu neutralnego. Firmy, mimo niepewności zdarzeń gospodarczych, rosnących kosztów działalności i podjętych inwestycji, są w dobrej kondycji finansowej. Czerwcowa wartość wskaźnika dla wynagrodzeń nieznacznie wzrosła m/m (o 2,0 pkt. do poziomu 111,7 pkt.) i jest ciągle powyżej poziomu neutralnego, chociaż koszty pracownicze są barierą silnie oddziałującą na funkcjonowanie firm. Ma to odzwierciedlenie w komponencie zatrudnienie, którego wartość wskaźnika spadła m/m (o 7,0 pkt. do poziomu 92,1 pkt.) i jest to drugi z kolei miesiąc w br. z wartością poniżej poziomu neutralnego. Być może jest to sygnał, że w firmach następuje reorganizacja zatrudnienia w związku z wysokimi kosztami zatrudnienia oraz procesami automatyzacji i robotyzacji. Wskaźnik wartości sprzedaży w czerwcowym badaniu spadł m/m (o 12,9 pkt. do poziomu 80,2 pkt.) i jest to najniższy odczyt tego komponentu MIK w br. Natomiast wzrosła m/m wartość wskaźnika liczby nowych zamówień (o 2,9 pkt. do poziomu 86,4 pkt.), ale nadal pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Wartość wskaźnika dla komponentu moce produkcyjne (91,1 pkt.) wskazuje, że, przy posiadanym portfelu zamówień, przeważają firmy ze zbyt dużymi mocami nad firmami ze zbyt małymi mocami produkcyjnymi.

„Czerwcowy odczyt MIK, podobnie jak majowy, obrazuje przewagę nastrojów negatywnych nad pozytywnymi wśród przedsiębiorców. Sytuacja jest jednak bardzo zróżnicowana w obrębie komponentów tworzących MIK, a także w firmach różnej branży i wielkości. W czerwcu zwraca uwagę pogarszanie się sytuacji na rynku pracy – rośnie liczba firm planujących zwolnienia, a spada przewidujących zwiększanie zatrudnienia. Może to być związane z obserwowanym spadkiem sprzedaży, który w czerwcu stał się udziałem aż 28 proc. firm. Jednocześnie pogorszyła się płynność finansowa przedsiębiorstw, co jednak jest przede wszystkim efektem rosnącej aktywności inwestycyjnej. Wartość wskaźnika komponentu dotyczącego inwestycji przekroczyła poziom neutralny, co było wynikiem przede wszystkim rekordowej aktywności inwestycyjnej dużych przedsiębiorstw – aż 7 na 10 z nich poniosło wydatki inwestycyjne w ostatnich trzech miesiącach (marzec-maj). Potwierdzają to dane GUS – w I kwartale 2025 r. (styczeń-marzec) wartość inwestycji wzrosła aż o 6,3 proc. i wyraźnie przekroczyła prognozy ekonomistów” – zauważa dr Anna Szymańska, starsza analityczka z zespołu foresightu gospodarczego.

Duży spadek nastrojów wśród firm produkcyjnych

W czerwcowym pomiarze MIK negatywne nastroje przeważają nad pozytywnymi wśród firm handlowych (94,8 pkt.), usługowych (99,2 pkt.) i budowlanych (99,3 pkt.). Natomiast przewagę nastrojów pozytywnych wykazują firmy produkcyjne (103,3 pkt.) i z branży TSL (103,8 pkt.). Spośród analizowanych branż wzrost m/m wskaźnika nastąpił w branży TSL (o 4,4 pkt.), handlu (o 3,3 pkt.) i budownictwie (o 3,2 pkt.), zaś spadek w produkcji (o 8,5 pkt.) i usługach (o 2,0 pkt.).

„Wśród odczytów branżowych zwraca uwagę pogorszenie sytuacji firm produkcyjnych spowodowane zwiększeniem udziału podmiotów ze spadkiem wartości sprzedaży i mniejszą płynnością finansową. Słabsza kondycja tej branży znajduje potwierdzenie w najnowszym odczycie PMI, który wyraźnie obniżył się w stosunku do poprzedniego miesiąca. W kolejnych miesiącach firmy mogą odczuwać pozytywne skutki dalszego napływu środków z KPO, czego efektem będzie prawdopodobnie ożywienie inwestycyjne. Z drugiej strony firmy obawiają się przyszłości – wzrasta udział wskazań na niepewność sytuacji gospodarczej jako znaczne utrudnienie działalności, a w czerwcu aż 21 proc. firm nie było w stanie przewidzieć, jak będzie się kształtowała sytuacja gospodarcza w kraju” – zauważa dr Anna Szymańska, starsza analityczka z zespołu foresightu gospodarczego.

***

Nota metodologiczna

Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym.

***

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think-tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, klimat i energia, gospodarka światowa, foresight gospodarczy, gospodarka cyfrowa, ekonomia behawioralna oraz zrównoważony rozwój. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.

Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl