Komunikat prasowy

Opublikowano: 12/08/2025

W sierpniu MIK spadł m/m nieznacznie (o 0,3 pkt.) do poziomu 97,8 pkt. To czwarty z kolei miesiąc w br., w którym wskaźnik koniunktury jest poniżej poziomu neutralnego (100,0 pkt.), co oznacza przewagę nastrojów negatywnych nad pozytywnymi wśród przedsiębiorców. Mimo gorszej koniunktury przedsiębiorcy z optymizmem patrzą na swoją sytuację w perspektywie najbliższych trzech miesięcy, a spośród siedmiu komponentów MIK trzy są powyżej poziomu neutralnego: (płynność finansowa, wynagrodzenia, zatrudnienie).

Na sierpniową wartość MIK poniżej poziomu neutralnego wpłynęła, podobnie jak w odczycie lipcowym, przewaga ocen negatywnych czterech spośród siedmiu komponentów: wartości sprzedaży, nowych zamówień, mocy produkcyjnych i inwestycji w aktywa materialne i niematerialne. Natomiast od czerwca poprawiają się m/m wyniki dotyczące nowych zamówień oraz wartość sprzedaży

Na sierpniową wartość MIK poniżej poziomu neutralnego wpłynęła, podobnie jak w odczycie lipcowym, przewaga ocen negatywnych czterech spośród siedmiu komponentów: wartości sprzedaży, nowych zamówień, mocy produkcyjnych i inwestycji w aktywa materialne i niematerialne. Natomiast od czerwca poprawiają się m/m wyniki dotyczące nowych zamówień oraz wartość sprzedaży

Rosną zamówienia i sprzedaż

W sierpniowym odczycie, wśród siedmiu obserwowanych komponentów MIK, odsezonowane wartości trzech (płynność finansowa, wynagrodzenia, zatrudnienie) są powyżej poziomu neutralnego. Ponad połowa badanych firm ocenia płynność finansową jako dostateczną, by zapewnić ciągłość funkcjonowania firmy przez okres powyżej trzech miesięcy, a 32 proc. przez 2-3 miesiące. Zdecydowana większość firm (94 proc.) deklaruje utrzymanie poziomu wynagrodzeń pracowników przez najbliższe trzy miesiące, a 5 proc. firm chce je zwiększyć. Wartość komponentu dotyczącego zatrudnienia pozostaje powyżej poziomu neutralnego. Mimo wysokich kosztów pracowniczych i problemów ze znalezieniem pracowników o odpowiednich kompetencjach, 81 proc. firm planuje utrzymanie poziomu zatrudnienia, a 13 proc. – zwiększenie zatrudnienia w najbliższych trzech miesiącach.

Wskaźnik wartości sprzedaży drugi z kolei miesiąc rośnie m/m (tym razem o 3,0 pkt. do poziomu 88,3 pkt.), ale ciągle pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Trzeci z kolei miesiąc rośnie m/m wskaźnik liczby nowych zamówień (tym razem o 2,6 pkt. do poziomu 89,1 pkt.), ale od lutego br. pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Wartość wskaźnika dla komponentu moce produkcyjne spadła m/m (o 4,2 pkt.) do poziomu 89,1 pkt., co wskazuje, że przy posiadanym portfelu zamówień przeważają przedsiębiorstwa ze zbyt dużymi mocami produkcyjnymi nad firmami ze zbyt małymi mocami. Zwraca uwagę komponent inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne, którego wartość drugi z kolei miesiąc utrzymuje się na podobnym poziomie 85,4 pkt., po tym jak w czerwcu br. (po raz pierwszy w historii badania) przekroczyła poziom neutralny (100,0 pkt.). W bieżącym odczycie 1/3 badanych firm inwestowała w ostatnich trzech miesiącach, połowa nie inwestowała, bo nie było takiej potrzeby, a 17 proc. nie poniosło wydatków inwestycyjnych, bo możliwości finansowe na to nie pozwoliły.

„Sierpień jest kolejnym miesiącem z przewagą nastrojów negatywnych nad pozytywnymi w firmach. Skala spadku m/m jest niewielka (0,3 pkt.), trudno jednak nie pytać o niepokojący trend, zwłaszcza w kontekście pogarszających się ocen w pięciu z siedmiu komponentów MIK. Potencjał przedsiębiorstw jest nadal niedopasowany do popytu – wiele firm ma zbyt duże moce produkcyjne. Mimo wzrostu m/m nie widać wyraźnej poprawy w dynamice sprzedaży i zamówień. Oba wskaźniki wciąż pozostają poniżej poziomu neutralnego. Firmom doskwiera nie tylko presja popytowa, ale także kosztowa, o czym świadczą wskazania na uciążliwość takich barier, jak: wysokie koszty pracownicze i ceny energii. Dodatkowo w sierpniu połowa firm wskazała na uciążliwość zatorów płatniczych. Najmniej optymistyczne nastroje panują w budownictwie i usługach. W obu tych branżach zmniejszył się także udział firm planujących zatrudnienie.” – zauważa Katarzyna Zybertowicz, starsza analityczka z zespołu foresightu gospodarczego w PIE

Najlepsze nastroje są w branży TSL i handlowej

W sierpniowym pomiarze MIK nastroje pozytywne przeważają nad negatywnymi w firmach z branży TSL (103,7 pkt.) i handlowych (100,1 pkt.). W pozostałych branżach nastroje negatywne przeważają nad pozytywnymi. Najniższą wartość MIK zanotowały firmy budowlane (93 pkt., spadek m/m o 5,7 pkt.), sytuacja wyglądała nieco lepiej w firmach usługowych (97,3 pkt., spadek m/m o 5,0 pkt.) i produkcyjnych (98,0 pkt., spadek m/m o 4,8 pkt.).

Na dobrą sytuację w branży TSL wpłynęła przewaga firm planujących zwiększenie zatrudnienia nad planującymi zwolnienia (15 proc. wobec 8 proc.) i fakt, że ponad połowa przedsiębiorstw deklaruje posiadanie środków pozwalających na funkcjonowanie powyżej 3 miesięcy. Na wzrost wartości MIK w firmach handlowych wpłynęło zwiększenie się udziału firm ze wzrostem wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień. Pogorszenie nastrojów w firmach usługowych wynika ze zmniejszenia się udziału firm deklarujących wzrost wartości sprzedaży i liczby zamówień. W firmach produkcyjnych widać wyhamowanie planów zatrudniania nowych pracowników w porównaniu z poprzednim miesiącem, jednocześnie wyraźnie zaznacza się przewaga firm ze zbyt dużymi mocami produkcyjnymi nad tymi, które posiadają zbyt małe moce (24 proc. wobec 8 proc.). Również firmy budowlane rzadziej niż miesiąc wcześniej planują zwiększenie zatrudnienia, co może być związane ze zmniejszeniem się udziału firm deklarujących wzrost liczby nowych zamówień. W porównaniu z poprzednim miesiącem nieco zmniejszył się też udział firm aktywnych inwestycyjnie.

Firmy patrzą w przyszłość z optymizmem

W sierpniu przewidywania firm co do ich własnej sytuacji w najbliższych trzech miesiącach są nieco bardziej optymistyczne niż miesiąc temu. Polepszenia spodziewa się 25 proc. (wzrost o 6 pkt. m/m), a pogorszenia – 14 proc. (spadek o 3 pkt. m/m). Firmy bez względu na wielkość i branże częściej spodziewają się poprawy swej sytuacji niż pogorszenia. Wyjątkiem są średnie firmy, w których taki sam odsetek spodziewa się polepszenia, co pogorszenia (po 20 proc.). Duży wzrost optymizmu co do przyszłości firmy widać szczególnie w dużych przedsiębiorstwach – tam aż 40 proc. liczy na poprawę swej sytuacji w najbliższych trzech miesiącach (w lipcu było to 18 proc.), a tylko 4 proc. przewiduje pogorszenie (spadek o 6 pkt. m/m). Wyraźnie optymistyczniej niż miesiąc temu patrzą na swą przyszłość firmy handlowe (aż 32 proc. liczy na poprawę w najbliższych trzech miesiącach; wzrost o 14 pkt. m/m) oraz firmy usługowe. W sierpniu 21 proc. z nich uważa, że w kolejnych trzech miesiącach ich sytuacja się poprawi (w lipcu takie przewidywania deklarowało 13 proc.).

„Płynność finansowa przedsiębiorstw jest nadal niezła. Ponad połowa firm deklaruje zasoby wystarczające do funkcjonowania przez ponad trzy miesiące. Poziom zatrudnienia i wynagrodzeń pozostaje stabilny. Mimo że komponent inwestycyjny po rekordowym odczycie czerwcowym wrócił do poziomu poniżej neutralnego, nie można wykluczyć, że w dalszej perspektywie jednak wpłynie na ożywienie gospodarcze. Zwłaszcza, że w sierpniu aż 25 proc. firm spodziewa się poprawy swej sytuacji w najbliższych trzech miesiącach, a jedynie 14 proc. obawia się pogorszenia. Firmy bez względu na wielkość i branżę częściej spodziewają się poprawy sytuacji niż pogorszenia” – komentuje Katarzyna Zybertowicz, starsza analityczka z zespołu forsightu gospodarczego w PIE.

***

Nota metodologiczna

Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym.

***

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think-tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, klimat i energia, gospodarka światowa, foresight gospodarczy, gospodarka cyfrowa, ekonomia behawioralna oraz zrównoważony rozwój. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.

Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl