Opublikowano: 13/03/2024

Odsezonowany odczyt Miesięcznego Indeksu Koniunktury PIE spadł w marcu o 0,9 pkt. do poziomu 101,1 pkt., ale ciągle oznacza przewagę nastrojów pozytywnych wśród przedsiębiorców. Tegoroczny marcowy MIK jest o 4,3 pkt. wyższy od odczytu sprzed roku (96,8 pkt.). Wskaźniki dotyczące zatrudnienia, wynagrodzenia, mocy produkcyjnych i płynności finansowej osiągnęły poziomy powyżej neutralnego (100 pkt.). Mimo spadku MIK w większości branż, pozytywne nastroje przeważają w handlu, produkcji i budownictwie, w szczególności w średnich i dużych przedsiębiorstwach.

„Wprawdzie w marcu odnotowaliśmy nieznaczne pogorszenie nastrojów przedsiębiorców, ale MIK nadal jest powyżej poziomu neutralnego (100,0), co oznacza, że w odniesieniu do większości komponentów te nastroje są nadal optymistyczne. Dotyczy to szczególnie wynagrodzeń i płynności finansowej. Pozytywnym zjawiskiem jest fakt, że spadek nowych zamówień nie wpływa negatywnie na zatrudnianie w firmach, a korzystna płynność finansowa firm stanowi dobry prognostyk dla inwestycji. Do ostrożnego optymizmu skłania też konstatacja, że przedsiębiorcy korzystniej widzą przyszłość swojej firmy niż sytuacji gospodarczej kraju.”­– komentuje dr Urszula Kłosiewicz-Górecka z Zespołu Foresightu Gospodarczego PIE.

Wynagrodzenia oraz płynność finansowa z widocznym wzrostem

W marcowym odczycie MIK, tak jak w lutowym, w czterech z siedmiu obserwowanych komponentów wartości znajdują się powyżej poziomu neutralnego. Chodzi o wskaźniki dla zatrudnienia, wynagrodzeń, mocy produkcyjnych oraz płynności finansowej. Dwa z wymienionych wzrosły m/m, są to: wynagrodzenia (117,5 pkt., wzrost o 5,1 pkt. m/m) oraz płynność finansowa (121,5 pkt, wzrost o 6,7 pkt. m/m). Oznacza to, że w kolejnych trzech miesiącach więcej przedsiębiorców chce podwyższać niż obniżać wynagrodzenia i jednocześnie dostępne środki finansowe pozwalają na funkcjonowanie większości przedsiębiorstw przez co najmniej trzy miesiące.

Kolejne dwa komponenty, które w marcowym odczycie są powyżej poziomu neutralnego, chociaż odnotowały spadki m/m, ale poprawiły wyniki r/r to: zatrudnienie (104,7 pkt. , spadek o 1,7 pkt. m/m, wzrost o 5,3 pkt. r/r) oraz moce produkcyjne (101,3 pkt., spadek 0,4 pkt. m/m, wzrost o 7,9 pkt. r/r).

Komponentami, które odnotowały wartości poniżej poziomu neutralnego są wartość sprzedaży (93,9 pkt., spadek 0,3 m/m), nowe zamówienia (90,1 pkt., spadek o 3,7 pkt. m/m) oraz inwestycje (78,6 pkt., spadek o 5,7 pkt. m/m).

Najlepsze nastroje w handlu

Marcowe wskaźniki MIK dla branż odnotowały spadek m/m, wyjątek stanowią przedsiębiorstwa handlowe, które odnotowały wzrost wskaźnika o 9,7 pkt. m/m do poziomu 109, 4 pkt. Do poprawy nastrojów w przedsiębiorstwach handlowych przyczyniły się pozytywne odczyty dotyczące zatrudnienia i wynagrodzeń, posiadanych mocy produkcyjnych oraz płynności finansowej. Nastroje pozytywne przeważają również w budownictwie (102,5 pkt., spadek o 3,5 pkt. m/m) oraz w produkcji (100,5 pkt., spadek o 5,2 pkt. m/m).

Przewaga negatywnych nastrojów utrzymuje się od kilku miesięcy w branży TSL (94,3 pkt., spadek o 3,1 pkt. m/m), zaś w usługach, gwałtowny spadek wskaźnika (o 15 pkt. m/m) spowodował, że w marcowym odczycie mamy więcej przedsiębiorstw usługowych z negatywnymi niż z pozytywnymi nastrojami. W poprzednich miesiącach obserwowaliśmy odwrotną sytuację w tym sektorze.

Pogorszenie nastrojów przedsiębiorców zajmujących się usługami wynika z przewagi odnotowujących spadki wartości sprzedaży oraz liczby nowych zamówień nad odnotowującymi ich wzrost, a także nieinwestujących w aktywa materialne i niematerialne nad ponoszącymi wydatki w tym zakresie.

„Pozytywnych zmian w okresie marzec – maj br. w gospodarce polskiej i w swoich firmach najbardziej oczekują przedsiębiorstwa handlowe. To skutek przewidywanej w najbliższych miesiącach poprawy nastrojów wśród konsumentów i ich większej skłonności do zakupów (efekt wyższych realnych dochodów ludności, zwiększone sezonowe zakupy, w tym świąteczne). Do niewielkiego optymizmu dotyczącego sytuacji firm produkcyjnych upoważnia marcowy odczyt MIK, który dla sfery produkcji utrzymał przewagę pozytywnych opinii przedsiębiorców, mimo spadku m/m wartości wskaźnika. Z kolei wskaźnik PMI dla przemysłu wprawdzie wyniósł w lutym 47,9 pkt., co oznacza przewagę negatywnych opinii przedsiębiorców, to jednak odczyt ten jest korzystniejszy niż wcześniejsze prognozy ekonomistów. Skłania to do ostrożnego przewidywania poprawy sytuacji w przemyśle, choć prawdopodobnie będzie to proces długi i uwarunkowany odbudową konsumpcji krajowej oraz nastrojami partnerów zagranicznych, zwłaszcza w Niemczech. Indeks koniunktury najsłabiej prezentuje się w TSL i usługach, w których negatywne opinie przedsiębiorców są odzwierciedleniem niepewności sytuacji gospodarczej i rosnących kosztów, w tym pracowniczych.” – podkreśla dr Urszula Kłosiewicz-Górecka.

Jak przedsiębiorcy widzą najbliższe trzy miesiące

Firmy lepiej widzą przyszłość swojej firmy niż sytuacji gospodarczej kraju. Jedna trzecia przedsiębiorców uważa, że w najbliższych trzech miesiącach sytuacja w ich firmach się polepszy, tylko 12 proc. spodziewa się pogorszenia, a blisko połowa nie przewiduje zmian. Najmniej optymistycznie swą przyszłość widzą duże firmy. O ile blisko jedna trzecia przedsiębiorstw pozostałych wielkości spodziewa się poprawy swej sytuacji, to wśród przedstawicieli firm dużych tak uważa zaledwie 16 proc. Natomiast aż 74 proc. nie spodziewa się żadnych znaczących zmian w swej firmie w okresie marzec-maj.

Zmian na lepsze w gospodarce kraju spodziewa się 27 proc., a zmian na gorsze – 23 proc. przedsiębiorstw. Jednak dla 16 proc. przyszła sytuacja gospodarcza kraju jest trudna do przewidzenia.

***

Nota metodologiczna

Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym. Prezentowane dane są odsezonowane za pomocą dekompozycji i korekcji sezonowej metodą Census X-11.

***

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think-tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, energetyka i klimat, handel zagraniczny, foresight gospodarczy, gospodarka cyfrowa i ekonomia behawioralna. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.

Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl