Opublikowano: 08/10/2025

Przedsiębiorcy z optymizmem rozpoczęli czwarty kwartał 2025 r. W październiku MIK wzrósł m/m (o 6,1 pkt.) do poziomu 103,2 pkt. Jest to najwyższa tegoroczna wartość indeksu. Jednocześnie po raz pierwszy od pięciu miesięcy wskaźnik ten jest powyżej poziomu neutralnego (100,0), co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych nad negatywnymi wśród przedsiębiorców. Obecny MIK jest o 0,3 pkt. wyższy niż najwyższe dotychczasowe tegoroczne wartości odnotowane w lutym i kwietniu (po 102,9 pkt.). Jest też wyższy o 3,6 pkt. niż ubiegłoroczny odczyt październikowy (99,6 pkt.). Uwagę przykuwa komponent nowych zamówień, który rośnie piąty miesiąc z rzędu.

Na październikową wartość MIK wpłynęła, podobnie jak w poprzednich trzech miesiącach br. (lipiec-wrzesień), przewaga ocen pozytywnych w trzech spośród siedmiu komponentów: zatrudnieniu, wynagrodzeniach i płynności finansowej. Poprawiły się m/m wyniki dotyczące wartości sprzedaży, wydatków na inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne, a od czerwca poprawiają się m/m wyniki dotyczące nowych zamówień.

Na poprawę nastrojów wpłynęły wartości dla zatrudnienia, wynagrodzeń i płynności finansowej

W październikowym odczycie wśród siedmiu obserwowanych komponentów odsezonowane wartości dla płynności finansowej, wynagrodzeń i zatrudnienia są powyżej poziomu neutralnego. W październikowym badaniu, po czterech miesiącach spadku m/m, wartość wskaźnika płynność finansowa wzrosła m/m (o 15,4 pkt. do 125,8 pkt.). Ponad połowa badanych firm (52 proc.) ocenia płynność finansową jako dostateczną, by zapewnić ciągłość funkcjonowania firmy powyżej trzech miesięcy, a 29 proc. przez 2-3 miesiące. Październikowe wartości wskaźników wynagrodzeń i zatrudnienia nieznacznie spadły m/m, ale pozostają powyżej poziomu neutralnego. Wartość wskaźnika dla wynagrodzeń obniżyła się m/m o 0,2 pkt. do 110,2 pkt. Ponad 90 proc. badanych firm deklaruje utrzymanie poziomu wynagrodzeń pracowników przez najbliższe 3 miesiące, a 7 proc. firm chce je zwiększyć. Wartość wskaźnika dla komponentu zatrudnienie spadła m/m o 3,3 pkt. do 103,2 pkt. Mimo wysokich kosztów pracowniczych 82 proc. firm planuje utrzymanie poziomu zatrudnienia, a 11 proc. – jego zwiększenie w najbliższych trzech miesiącach.

Wskaźnik wartości sprzedaży wzrósł m/m (o 12,3 pkt. do 97,7 pkt.). Obecnie jest o 4,1 pkt. niższy niż najwyższa wartość w br. odnotowana w kwietniu. Piąty z kolei miesiąc rośnie m/m wskaźnik liczby nowych zamówień (tym razem o 3,9 pkt. do 95,8 pkt.), ale od lutego br. pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Wartość wskaźnika dla komponentu moce produkcyjne wzrosła m/m (o 1,9 pkt. do 95,3 pkt.). 73 proc. badanych firm ocenia moce produkcyjne jako wystarczające, 12 proc. jako zbyt małe przy rosnącym portfelu zamówień i przewidywanych na najbliższy miesiąc zmianach popytu. Wartość wskaźnika dla komponentu inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne wzrosła m/m (o 12,4 pkt. do 94,2 pkt.).

„Październikowy wzrost MIK do poziomu 103,2 pkt. to wyraźny sygnał poprawy nastrojów wśród przedsiębiorców – po raz pierwszy od pięciu miesięcy wskaźnik jest powyżej progu neutralnego. Źródłami tej poprawy są przede wszystkim stabilna płynność finansowa oraz utrzymanie poziomu zatrudnienia i wynagrodzeń, ale również częściej niż w poprzednich miesiącach deklarowany wzrost wartości sprzedaży oraz liczby nowych zamówień.” – komentuje dr Katarzyna Dębkowska, Koordynator Procesu Badawczego w PIE.

Największy optymizm panuje w dużych firmach

Październikowy odczyt MIK wskazuje na przewagę nastrojów pozytywnych nad negatywnymi w dużych (108,3 pkt.) i średnich (103,3 pkt.) przedsiębiorstwach, czemu towarzyszy wzrost m/m wartości wskaźnika (odpowiednio o: 8,5 pkt. i 1,5 pkt.). Pogorszenie nastrojów zanotowano wśród małych firm (spadek m/m o 5,9 pkt. do 89,5 pkt.). Wśród mikroprzedsiębiorstw, mimo wzrostu m/m wartości MIK (o 1,7 pkt.), negatywne nastroje przeważają nad pozytywnymi (93,2 pkt.). Poprawa nastrojów w dużych firmach jest efektem m.in. przewagi wskazań na wzrost wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień nad ich spadkiem (odpowiednio: 24 proc. vs. 17 proc.; 20 proc. vs. 9 proc.). W średnich przedsiębiorstwach wzrost wskaźnika wynikał z przewagi wskazań dotyczących zwiększenia wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień nad ich spadkiem. Pogłębienie się niskiej wartości MIK w małych firmach jest m.in. efektem niskiej aktywności inwestycyjnej – niewiele ponad 1/3 badanych deklarowała inwestycje w aktywa materialne lub niematerialne w ostatnich trzech miesiącach. Niska wartość MIK utrzymuje się także w mikroprzedsiębiorstwach, czego przyczyną jest niski udział firm inwestujących (37 proc.) oraz przewaga firm ze spadkiem wartości sprzedaży i liczbą nowych zamówień nad tymi, które odnotowały wzrost w tych dwóch komponentach

Najlepsze nastroje są firmach produkcyjnych, handlowych i TSL

Spośród branż pozytywne nastroje w październikowym pomiarze MIK utrzymują się nad negatywnymi w firmach w firmach produkcyjnych (107,7 pkt.), handlowych (102,2 pkt.) oraz z branży TSL (100,2 pkt.). W tym sektorach odnotowano też wzrost m/m wartości wskaźnika (odpowiednio o: 1,9 pkt., 7,1 pkt. i 10,5 pkt.). Chociaż koniunktura poprawiła się także w budownictwie, wciąż utrzymuje się w tej branży przewaga nastrojów negatywnych nad pozytywnymi (97,1 pkt.). Branża usługowa zanotowała spadek wartości MIK, co przełożyło się na uzyskanie wyniku minimalnie poniżej poziomu neutralnego.

„Na uwagę zasługuje silna poprawa sytuacji w dużych przedsiębiorstwach, podczas gdy małe i mikrofirmy wciąż mierzą się z ograniczoną aktywnością inwestycyjną i słabszym portfelem zamówień. W branży budowlanej i usługowej nadal widoczna jest presja kosztowa, jednak w produkcji i handlu widać coraz wyraźniejsze symptomy ożywienia. W szerszym kontekście makroekonomicznym poprawa nastrojów znajduje potwierdzenie w danych – PKB Polski wzrósł r/r w II kwartale 2025 r. o 3,4 proc., a inflacja we wrześniu utrzymała się r/r na poziomie 2,9 proc., co sprzyja stabilności otoczenia biznesowego. Wskaźnik PMI dla przemysłu wzrósł do 48 pkt., co wskazuje na stopniowe zbliżanie się sektora do strefy ekspansji. Obecny odczyt MIK można zatem interpretować jako pozytywny sygnał stopniowej odbudowy zaufania przedsiębiorców. Przy stabilnej inflacji, spadających stopach procentowych, umiarkowanym wzroście gospodarczym i rosnącym optymizmie wśród firm istnieją podstawy, by ostrożnie oczekiwać dalszej poprawy koniunktury w kolejnych miesiącach” – komentuje dr Katarzyna Dębkowska, Koordynator Procesu Badawczego w PIE.

***

Nota metodologiczna

Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym.

***

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think-tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, energia, gospodarka światowa, gospodarka cyfrowa, ekonomia behawioralna oraz procesy społeczne. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.

Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl