Opublikowano: 18/01/2023

Transport, spedycja i logistyka (wliczając transport osób) pozostaje jedną z najważniejszych części polskiej gospodarki. W 2021 r. branża ta wypracowała 5,7 proc. polskiego PKB i zatrudniała 951 tys. osób, czyli dawała pracę ok. 6 proc. polskiej siły roboczej. Jednocześnie polscy kierowcy przewieźli 19 proc. towarów na rynku wewnątrzunijnym, zajmując w tej kategorii pierwsze miejsce przed Niemcami i Hiszpanią. Polski Instytut Ekonomiczny w raporcie „Branża TSL w obliczu autonomizacji i wojny” analizuje wielkość, strukturę i wyzwania polskiej branży transportowej, logistycznej i spedycyjnej.

Polska branża TSL jest liderem na rynku wewnątrzunijnym

 Polskie przedsiębiorstwa w 2021 r. odpowiadały za 19,8 proc. pracy transportowej (wykonanych transportów mierzonych tonokilometrami) w ramach UE, wyprzedzając Niemcy i Hiszpanię.

Tak duży udział we wspólnym rynku wiąże się z międzynarodową ekspansją polskich firm. Rynek przewozów krajowych jest w Polsce odpowiednio niższy od Niemiec, Francji czy Hiszpanii, jednak polskie firmy obsługują znaczący odsetek operacji wewnątrz sąsiednich krajów (kabotaż) oraz między tymi krajami (cross-trade). W przypadku relacji Niemcy – Francja polskie firmy obsługują 20 proc. pracy przewozowej (liczonej w tonokilometrach). Pozycja polskich firm na rynku europejskim wynika również z konkurencyjnego w porównaniu z krajami „starej UE” poziomu cen” – podkreśla Paweł Leszczyński, kierownik zespołu strategii w PIE.

Wpływ wojny w Ukrainie na branżę TSL

 Wybuch wojny w Ukrainie nie spowodował masowego odpływu pracowników z Ukrainy zatrudnionych w branży transportowej. Większość ankietowanych właścicieli i pracowników firm transportowych zadeklarowała, że ich firmy nie odczuły bezpośrednio konsekwencji rozpoczęcia wojny i mobilizacji mężczyzn na Ukrainie, jednak prawie wszyscy znają podmioty, które z tego powodu miały kłopoty. Z badania MIK realizowanego przez BGK i PIE wynika, że 7 proc. firm przyznało, że od wybuchu wojny nie zatrudniają już Ukraińców.

Branża TSL podzielona w sprawie autonomizacji

 Autonomizacja pojazdów ciężarowych obecnie jest wskazywana przez analityków jako bardziej prawdopodobna od automatyzacji pojazdów osobowych. W przypadku pojazdów ciężarowych bardziej widoczna jest korzyść ekonomiczna – związana zarówno z poprawą bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jak też z ograniczeniem zużycia paliwa, skróceniem postojów pojazdów oraz ze zmniejszeniem kosztów pracy. Przeprowadzona w 2020 r. przez PIE analiza wykazała możliwe roczne oszczędności dla branży TSL w wysokości 2 mld PLN na kosztach pracy oraz 1,3 mln m3 paliwa (przy obecnych cenach to ok. 8,5 mld PLN). Jednak przedstawiciele branży są podzieleni w sprawie oceny automatyzacji.

„Można wyróżnić trzy grupy myślenia o automatyzacji. Pierwsza grupa to sceptycy, który albo nie interesują się nowymi technologiami w transporcie, albo interesują się, ale traktują autonomizację jako nierealistyczną. Drugi rodzaj podejścia reprezentują przedsiębiorcy i pracownicy branży, którzy interesują się nowinkami technologicznymi i kibicują im (optymiści). Trzecia grupa (realiści) to osoby przekonane, że dalsza automatyzacja jest nieunikniona, ale jednocześnie pozostają zaniepokojone, jak to wpłynie na rynek i kto skorzysta na zmianach technologicznych. Reasumując branża TSL nie będzie się zbyt szybko automatyzować, ale ponieważ operuje w niszach, jej pozycja W UE będzie niezagrożona” – zauważa Paweł Leszczyński.

 ***

Polski Instytut Ekonomiczny to publiczny think tank ekonomiczny z historią sięgającą 1928 roku. Jego obszary badawcze to przede wszystkim makroekonomia, energetyka i klimat, gospodarka światowa, foresight gospodarczy, gospodarka cyfrowa i ekonomia behawioralna. Instytut przygotowuje raporty, analizy i rekomendacje dotyczące kluczowych obszarów gospodarki oraz życia społecznego w Polsce, z uwzględnieniem sytuacji międzynarodowej.

Kontakt dla mediów:
Ewa Balicka-Sawiak
Rzecznik Prasowy
T: +48 727 427 918
E: ewa.balicka@pie.net.pl